CLB in comfortzone?

Reactie op opiniestuk De Standaard 12 juni 2019

In De Standaard van woensdag 12 juni 2019 uitte Peggy Bischop, diensthoofd Jeugd en Gezin bij politiezone Mechelen-Willebroek, haar frustratie over het gebrek aan hulpverlening voor jongeren eens de politie betrokken wordt en over het gebrek aan samenwerking tussen hulpverlening en politie. Ze legde daarbij de focus op CLB. We delen de frustratie wat betreft het gebrek aan hulpverlening en begrijpen de kreet. Ja, we schreeuwen mee. Maar het beeld dat ze schets klopt niet helemaal.

17 juni 2019

Sinds de invoering van het decreet integrale jeugdhulp ontstond er een lacune door het wegvallen van de Comités Bijzondere Jeugdzorg. Op die wonde legt Peggy Bischop de vinger. Bij verschillende politiediensten leeft het idee dat de CLB’s die lacune dienen te dichten. Ook nu is dat wat er tussen de lijnen te lezen staat.

Ondersteuningsdiensten Jeugdzorg

Dat wij ons daar niet comfortabel bij voelen, is helemaal correct. We hebben dit al heel vaak aangekaart en zijn van mening dat die opdracht best opgenomen wordt door de Ondersteuningsdiensten Jeugdzorg. Dat zijn de rechtmatige erfgenamen van de comités en zij moeten ervoor zorgen dat er een duidelijke lijn getrokken wordt tussen vrijwillige hulpverlening en verplichte hulpverlening. Niet omdat dit voor ons gemakkelijker of comfortabeler zou zijn, wel omdat jongeren moeten weten waar ze aan toe zijn. Wanneer jongeren niet kunnen rekenen op de beslotenheid van de hulpverleningsrelatie waarin ze ongeremd kunnen praten, klappen ze dicht. Zowel voor de individuele jongere als voor de samenleving is het trouwens cruciaal dat vertrouwelijke hulpverlening gegarandeerd blijft.

Beroepsgeheim

CLB’ers hebben beroepsgeheim. Punt. Politiediensten vragen regelmatig aan CLB of een jongere wel effectief op de afspraak was bij het CLB. Of ze willen na elk gesprek dat we met een jongere voeren een korte feedback over wat er allemaal gezegd is en wat de vorderingen waren. We gaan inderdaad niet op zulke vragen in. Maar daar voelen we ons allerminst comfortabel bij. Ons beroepsgeheim is er niet om school of politie te dwarsbomen, maar om het vertrouwen van mensen in hulpverlening te handhaven. Want wat zouden de jongeren ervan vinden mochten we hier wel op ingaan? Dat het CLB het verlengde van de politie is. Dat zij er niet meer gerust in kunnen zijn dat wat ze tegen het CLB vertellen, niet automatisch bij de politie terechtkomt. En dus hangen we niet alle details van die vertrouwelijke gesprekken aan de grote klok. Dat is waar.

Wees gerust, als we echt acute situaties tegenkomen waar een minderjarige of zijn omgeving in gevaar is, dan hebben we een directe lijn met de procureur of zijn substituut. We werken daarbij volgens de procedures die zijn afgesproken in de arrondissementele Raad voor Kindermishandeling, waar politie, parket, jeugdrechter en de diverse welzijnsdiensten rond de tafel zitten om de kwesties als degene die Peggy Bischop aankaart uit te praten en oplossingen af te spreken. We bouwen zo bruggen om elkaar te vinden wanneer problemen beginnen te ontkiemen. De federale omzendbrief PLP 41 biedt haar trouwens de kans om lokaal zelf ook zo’n overlegforum op te richten.

Brede werking CLB

Dat je niet bij het CLB terechtkan als de problemen niet schoolgerelateerd zijn, is manifest onjuist. Dat blijkt ook uit onze jaarcijfers. Zo waren er in het schooljaar 2017-2018 voor bijna 6000 leerlingen interventies omwille van verontrusting, voor bijna 8000 leerlingen interventies omwille van regelovertredend gedrag, voor 28 000 leerlingen omwille van problemen thuis en voor 18 000 leerlingen omwille van gedragsproblemen. Veel breder dus dan enkel ‘schoolgerelateerde’ problematieken. Sinds de start van het decreet integrale jeugdhulpverlening is het CLB de partner die het leeuwendeel van de toegang tot de jeugdhulp verzorgt. De jeugdhulp kampt met lange wachtlijsten. Jazeker, ondertussen lijdt de leerling, die dat uit met ‘onhandelbaar’ gedrag.

CLB werkt aanklampend

Geen enkele CLB-medewerker herkent zich in het beeld dat Peggy Bischop schetst. Onze mensen zoeken spijbelaars wél op thuis en gaan wel degelijk aan huis bij gezinnen. Herhaaldelijk. Aanklampend. Dat is, zoals ze zelf beaamt, verre van ‘comfortabel’. De weerstand waarover ze het heeft, kennen onze mensen maar al te goed. Soms sturen we twee medewerkers tegelijk naar een huis omdat we van een persoon alleen de veiligheid niet kunnen verzekeren. We zijn dus allesbehalve blind voor situaties waar het echt uit de hand loopt.

Laten we de hiaten en mankementen in de jeugdhulp correct benoemen. En samen pleiten, ja, schreeuwen om oplossingen.


Stefan Grielens
Directeur Vrij CLB Netwerk

Vragen? Een gesprek?
stefan.grielens@vrijclbnetwerk.be
02 240 07 50 - 0495 40 09 85

Ben je een leerling en zit je ergens mee?

CLB voor leerlingen