Met zorgen naar school: de impact van corona op onze kinderen en jongeren

Persbericht van Internettensamenwerkingscel CLB (ISC) naar aanleiding van de publicatie van het sectoraal jaarverslag 2020-2021 (31/03/2022)

Kinderen en jongeren hebben het moeilijk gehad tijdens de coronapandemie. De CLB’s brachten deze boodschap al meermaals. Met het nu gepubliceerde intersectoraal CLB-jaarverslag 2020-2021 wordt dit nu ook duidelijk bevestigd in de cijfers. In het schooljaar 2020-2021 nam het aantal aanmeldingen bij CLB over alle domeinen toe. Depressieve gedachten, angstproblemen, verontrusting … de curves vertonen een schrijnende knik naar boven. De druk op CLB nam evenredig toe. Tegelijk zorgden de CLB’s voor het contactonderzoek binnen Onderwijs. Een opdracht die een grote impact op de CLB-werking had.

Naast de reguliere opdracht, kregen de CLB’s in de laatste maanden van het schooljaar 2019-2020 de opdracht om het contactonderzoek naar COVID-19 in het onderwijs te organiseren. Hiervoor werden door de overheid extra middelen voorzien. Bij maar liefst 69 991 leerlingen en 12 106 personeelsleden van scholen werd in 2020-2021 door CLB het contactonderzoek opgestart. Hierop werden 260 570 leerlingen en 9118 personeelsleden in quarantaine gezet.

Waar we de voorgaande jaren een daling zagen in het aantal leerlingen dat bij CLB werd aangemeld binnen de vraaggestuurde werking, zien we in 2020-2021 een lichte stijging. Tegelijk blijft jaar na jaar het aantal interventies per leerling toenemen. De cijfers bevestigen ons buikgevoel dat de zorgzwaarte jaar na jaar toeneemt, waarbij casussen alsmaar complexer worden en er meer interventies vanuit het CLB nodig zijn.

De emotionele impact van de coronapandemie op onze leerlingen komt duidelijk naar voren. We registreerden 13 834 interventies rond angst-, stemmings- of persoonlijkheidsproblemen, een stijging van meer dan 87% ten opzichte van het schooljaar voordien. We zien daarnaast meer dan een verdubbeling van het aantal interventies rond zelfverwonding en ook gedragsproblemen kenden een – weliswaar lichtere – stijging.

Een erg trieste statiek die we elk jaar zien stijgen, is die van het aantal verontrustingen. Daar is sprake van wanneer de ontwikkelingskansen en/of de integriteit van een minderjarige zodanig bedreigd zijn dat CLB de plicht heeft om de nodige stappen te nemen om de veiligheid van de minderjarige te waarborgen, zoals de inschakeling van diensten als het vertrouwenscentrum kindermishandeling of de jeugdrechtbank. Voor 10 689 leerlingen werd een verontrustende situatie genoteerd, een cijfer dat 28% hoger ligt dan het schooljaar 2019-2020.

Deze en meer cijfers die je kan vinden in het jaarverslag, tonen onmiskenbaar de impact aan die de coronapandemie heeft gehad op onze kinderen en jongeren. Onze CLB’s vingen deze toenemende vraag op, in moeilijke omstandigheden. De extra middelen die de overheid had voorzien voor de relance, moesten volledig worden ingezet om het contactonderzoek in de bestrijding van de COVID-19-pandemie te organiseren. Het maakt dat de nood aan extra ondersteuning, als gevolg van de effecten van de pandemie op onze kinderen en jongeren, tot nog toe onvoldoende beantwoord blijft.

De alweer toegenomen zorgzwaarte toont aan dat de al decennia ongewijzigde geslotenenveloppefinanciering van de CLB’s hoe langer hoe meer een hypotheek legt op onze begeleidingsmogelijkheden. We willen daarom pleiten om de werking van de CLB’s structureel te versterken. De cijfers uit het jaarverslag tonen aan dat de CLB’s – vanuit een sterk partnerschap met scholen en internaten – de eerste aanspreekpunten zijn voor leerlingen, ouders en schoolteams bij het zoeken naar gepaste hulp en begeleiding voor een kind of jongere. Laat ons kinderen en jongeren met vragen en noden ook in de toekomst een laagdrempelig aanspreekpunt bieden, dichtbij hun leefwereld.

De internettensamenwerkingscel of ISC is een informeel overleg van vertegenwoordigers van de drie centrumnetten (vier koepels) van de centra voor leerlingenbegeleiding. De ISC overlegt over actuele beleidsontwikkelingen die de CLB-sector beïnvloeden en neemt sectorale standpunten in. De ISC is ook het aanspreekpunt voor externe partners en legt ook zelf contacten met andere partners uit de welzijns- en gezondheidssector.

Ben je een leerling en zit je ergens mee?

CLB voor leerlingen